.png "English"){kind=small}
Bu yazımızda uzun zamandır mide bulandırıcı bir hal alan bilgisayarların satışı sırasında zorla satılan Microsoft işletim sistelerinden kurtulmanın yolları anlatılıyor. Bir bilgisayar almak için herhangi bir mağazaya giriyorsunuz. O da nesi tam aradığınız ürün ancak üzerinde Microsoftun en dandik ürünü (Starter editon) üzerinde size satılmak isteniliyor. Tüketici olarak bu ürünü almama gibi bir lüksünüz var. Sebebi ise çok basit daha yeni almış olabileceğiniz lisanslı aynı ürünü tekrar almak istemeyebilirsiniz yada benim gibi linux manyağı iseniz Microsoft ile işim olmaz diyorsanız bu işletim sistemini almak zorunda değilsiniz. Peki mağaza görevlisi bu ürünü Microsoft işletim sistemi olmadan satmak istemezse? O zaman arkadaşı ikna için beyzbol sopasını çıkartmıyoruz tabiiki de :)))) buradaki linke tıklayarak http://tr.pardus-wiki.org/%C4%B0%C5%9Fletim_sistemi_iadesi yapılması gerekenleri harfiyen uyguluyoruz. Link ile ilgili sıkıntı yaşanması durumu için aşağıda linkten ulaşılabilen bilgiyi yayınlıyorum.
Amaç
Satın aldığınız bilgisayarla birilikte satın almaya mecbur bırakıldığınız İşletim sisteminin iadesi konusunda iki örnek üzerinden rehberlik etmek. Ülkemiz İşletim sistemi iadesi kavramıyla tanışalı uzun bir zaman olmadı. Aşağıda yer verdiğimiz kararları incelemeniz ileride satın alacağınız bilgisayarların işletim sistemlerini iade ederek ödemeye mecbur bırakıldığınız işletim sistemi bedelini geri almanıza yardımcı olacaktır.
İade talebi
Satın alma sırasında yapmanız gerekenler
- Satıcıya, satın almak istediğiniz bilgisayar üzerinde İşletim sistemi olarak açık kaynak kodlu ve Özgür bir işletim sistemi olmasını bu şartları sağlayamıyorlarsa işletim sistemsiz satın almak istediğinizi bildirin.
- Bu şartları yerine getiremeyeceklerini söylemeleri durumunda aşağıda yer alan Ankara I. Tüketici Mahkemesi (Nihad KARSLI örneği) ve Buca Tüketici Sorunları Hakem Heyeti (Coşkun AKTAŞ örneği) kararlarından da bahsedin.
- Kabul etmezler ve işletim sistemiyle satmakta ısrar ederlerse, bilgisayarı üzerinde işletim sitemi olduğu halde satın alın.
Satın aldıktan sonra yapmanız gerekenler
- Bilgisayarı açtığınızda işletim sistemi kurulum işlemlerini tamamlamayın. Hiçbir şekilde bir "sözleşme kabul etmeniz" anlamına gelecek işlem yapmayın.
- Yasal süre içerisinde işletim sistemine ait tüm bilgiler varsa cd ve belgelerle birlikte işletim sistemini iade etmek istediğinizi bildiren bir dilekçeyi iadeli taahhütlü posta ile satıcı firmaya göndererek işletim sistemi bedelini verdiğiniz hesap numarasına yatırılmasını isteyin.
- Cevap alamazsanız Tüketici mahkemesine ya da illerde valilik bünyesinde, ilçelerde Kaymakamlık bünyesinde faaliyet gösteren Tüketici Sorunları Hakem Heyetine başvurun.
- Başvurunuza Ankara I. Tüketici Mahkemesi (Nihad KARSLI örneği) ve Buca Tüketici Sorunları Hakem Heyeti (Coşkun AKTAŞ örneği) kararlarının fotokopilerini eklemeniz süreci hızlandıracaktır.
- Tüketici Hakem Heyetine başvurmanız daha kısa zamanda sonuç alacağınız için önerilir.
Örnek olaylar
Ankara I. Tüketici Mahkemesi Kararı (Nihad KARSLI örneği)
Dilekçe
TEKNOSA İÇ VE DIŞ TİCARET A.Ş. KONU: Ürün İade AÇIKLAMA: 21,08,2008 Tarihinde mağazanızdan AN seri ve 013338 sıra nolu fatura ile almış olduğum Casper marka notebook ile birlikte verilen Windows Vista Home Premium İşletim sistemini beğenmedim ve iade ediyorum. Notebook PC'yi başka bir işletim sistemi ile kullanıyorum. Üretici firmanın ve satıcı firmanın sözkonusu iade edilen Oem den dolayı tarafıma ne kadar ücret alınmışsa iadesi için gerekli işlemlerin yapılmasını saygı ile isterim.04,09,2008 Nihad KARSLI İmza EKİ: 1- 1 Adet açılmamış Windows Vista Home Premium Cd'si 2- 1 Adet açılmamış Windows Vista Home Premium Oem kitapçığı |
Bilirkişi raporu
19.06.2009 ANKARA 1. TÜKETICI MAHKEMESİ'ne 2008/520 esas no.lu davada 27.04.2009 tarihindeki celsede verilen karara istinaden uzman olduğum yazılım mühendisliği ve işletim sistemleri bilgileri kapsamında dava hakkındaki bilirkişi görüşlerim aşağıdaki gibidir. Dizüstü bilgisayarlar da dahil günümüzde satılan bütün bilgisayarlar (sadece cep telefonu, mp3 çalar, cep bilgisayarı gibi özel gömülü sistemler kısmen bunun istisnasını oluşturmaktadır) genel amaçlı ve birden fazla işletim sistemi ile çalışabilen cihazlardır. Yani aynı donanıma çok sayıda mevcut işletim sistemi sorunsuz şekilde kurulabilmekte ve cihaz bütün yetenekleriyle kullanılabilmektedir. Sadece kolaylıkla elde, edilebilecek işletim sistemleri sayıldığında dahi onlarca farklı alternatifle karşılaşmak mümkündür. Bu işletim sistemleri temelde diğer uygulama yazılımlarına altyapı oluşturmak gibi genel bir amaca hizmet etse de her birinin kullanım amacı, üzerinde çalışabilecek yazılımlar, kullanıcı eğitimi, geliştirme ortamları, yardım alınabilecek topluluk gibi özellikleri farklıdır ve bu sebeplerle bir işletim sistemi diğerine tercih edilebilmektedir. Bu durum göz önünde bulundurulduğunda bilgisayar satın alan bir kişinin o bilgisayara kendi koşulları ve tercihlerine göre dilediği bir işletim sistemi kurabilme özgürlüğü olmalıdır. Davacının doğal olarak satın aldığı bilgisayara başka bir işletim sistemi kurma hakkı vardır. Davaya konu olan dizüstü bilgisayar yurt dışında üretilip farklı üretici isimleriyle dünya piyasalarına verilen bir bilgisayardır. Davacının iddia ettiği gibi aynı ürün dünya piyasalarında farklı işletim sistemi alternatifleriyle satışa çıkarken ülkemizde tek bir alternatifle ve ticari bir işletim sisteminin fiyatı toplam fiyata yansıtılarak satılmaktadır. Yurt dışında alternatif olarak verilen işletim sistemleri açık kaynak kodla ve özgür yazılım ürünleri olduğu için kurulum emeği dışında tüketiciye yansıtılan bir masrafı yoktur ve ticari benzerine göre birçok avantajı olduğu halde daha ucuza satılabilmektedir. Ülkemizde ise aynı ürünler sadece bir firmanın ticari işletim sistemleriyle piyasaya sürülmekte, bu yazılım ürünü zorla tüketiciye satılmaktadır. Özellikle dizüstü bilgisayar almak isteyen bir tüketici bu firmanın işletim sistemine para vermek istemezse alabileceği ürün seçenekleri yüzü aşkın bir rakamdan 10-15 gibi bir rakama düşmektedir. Bu kısıtlı ortamda hem ürün özellikleri daralmakta hem de fiyat avantajı ortadan kalkabilmektedir. Üreticilerin bu baskısı yazılım piyasasında zaten var olan tekeli ve haksız rekabeti daha da pekiştirmektedir. Genelde işletim sistemi satan firmaların teşvikiyle işletim sistemi bilgisayarın olmazsa olmaz bir parçası olarak dillendirilmekte, işletim sistemsiz bilgisayar satmak tekerleksiz araba satmak gibi abes gösterilmektedir. Fakat bu benzetme yanlıştır. Bir CD-çalar da CD'Ier olmaksızın işe yaramamaktadır. Ama CD-çalarlar zorunlu bir grup CD ile birlikte satılmamaktadır. Kişinin aldığı boş, işletim sistemsiz bir bilgisayara bir işletim sistemi kurarak çalışır hale getirmesi en kötü durumda bir saat sürmektedir. Kurulan işletim sistemleri, açık kaynak ve özgür yazılım seçeneklerinde internetten ücretsiz ve yasal olarak indirilebilmektedir. Yine bazı kurumların lisans anlaşmaları kapsamında ticari yazılımlar da yasal olarak edinilebilmekte ya da kişi tarafından özel olarak satın alınabilmektedir. Bilgisayarın yanında seçenek verilmeksizin işletim sisteminin zorunlu olarak satılması bir CD-çaların yanında zorunlu olarak bir pop müzik CD seti verilmesine benzemektedir. Her ne kadar pop müziği çok sayıda insan dinlese de Türk sanat müziği ya da başka bir tür müzik dinleyenlerin çöpe atacakları bir pop müzik CD setine para vermesini zorlamak doğru değildir. Dolayısıyla davaya konu olan üreticinin tüketicilere işletim sistemsiz ya da farklı işletim sistemleriyle bir seçenek sunmaması tüketicilerin mağduriyetine neden olmakta ve yazılım sektöründeki ciddi bir sorun olan tekelleşmeyi desteklemektedir. İşletim sistemsiz ürün satmanın üreticiye maliyeti yoktur ve tüketicinin bu seçeneği beklemesi doğaldır. Davacı işletim sistemini beğenmediğini öne sürmüş, davalı avukatları da bu talebi üründe kusur bulunup bulunmaması ekseninde değerlendirmiştir. Yazılım ürünlerinde tüketici bilinci tekelleşme, eğitim ve bilgi eksikliği gibi nedenlerle diğer ürünlerde olduğu kadar gelişmemiştir. Yazılımın güvenli ve hatasız, olamayacağı topluma benimsetilmiştir. Bundan yola çıkar yazılımlardaki ciddi tasarım bozuklukları kaçınılmaz olarak tanıtılmakta ve normalde kusur olarak görülebilecek hatalar zorunlu olarak katlanılması gereken aksaklıklar olarak görülmektedir. Fakat yazılımların yeteri kadar güvenli, hatasız ve etkin olmasını sağlamak için uygulanması gereken temel ilke ve yöntemler vardır. Tüketici bilinci oluşmadığı için kusur olarak algılanabilecek durumlar şikayet konusu olmamış, kusurlu mal üretenler bu ürünleriyle para kazanmaya devam edebilmiştir. Örnek vermek gerekirse bir belge içerisinden, bir web tarayıcısı içerisinde bir e-posta okuma yazılımı içerisinden, veya cihaza yeni bir disk takılınca kolaylıkla bilgisayar virüsü bulaşması, bir işletim sisteminin çok kolaylıkla önleyebileceği durumlarken on yılı aşkın süredir tüketiciler bu kusura barındıran ürünlere para vermeye devam etmiş, bu yüzden çok değerli verileri kaybederek ticari zarar gören tüketiciler haklarını aramamıştır. Arada bir çamaşırları parçalayan bir çamaşır makinası doğrudan dava konusu olabilecekken yazılım sektöründe tamamen aynı ciddiyetteki durumlar hasarın maddi bir nesnede değil de veride olması yüzünden doğru olarak algılanamamaktadır. Halen kısmen devam eden bu durum tekelleşme yüzünden kırılamamıştır. Davaya konu olan işletim sistemi bu kusurlan barındıran işletim sistemi serisinin bir devamıdır ve bu tip güvenlik açıklarını hala barındırıyor olması muhtemeldir. İşletim sisteminde kusur olarak görülebilecek başka bir unsur da verimliliktir. Üzerinde çalıştığı donanımda bulunan bellek, işlemci gücü gibi kaynakları en iyi şekilde kullanıcıya sunmak, kısıtlı olan bu kaynaklarda en iyi performansı göstermek bir işletim sisteminden beklenen temel bir özelliktir. Bir işletim sisteminin aynı donanıma sahip bir bilgisayarda muadillerine oranla çok daha yavaş çalışması, çok daha fazla kaynak tüketmesi kabul edilemez. Davaya konu olan işletim sisteminin yavaşlığı ve benzeri çok daha fazla kaynakla yapması birçok kullanıcı tarafından gözlenmiş ve şikayet edilen bir durumdur. Kusurlar dışında daha önce de belirtildiği gibi bir işletim sistemi aynı bilgisayarın farklı amaçlarla daha kolay kullanılmasını, üzerinde farklı uygulamaların çalışmasını, kullanıcı camiasıyla daha kolay yardım alınabilmesini sağlayabilmektedir. Bir tüketicinin zorunlu olarak satın aldığı bir işletim sisteminden aradığı işlevselliği bulamaması ve bunu aldıktan sonra fark etmesi beklenebilecek bir durumdur. Yukarıda belirtildiği gibi davacı aldığı bilgisayarla beraber zorunlu olarak verilen işletim sisteminde kusur bulmuş olması ya da beğenmemesi muhtemel bir durumdur. Özetle ürünün zorunlu tek bir işletim sistemi ile satılması rekabeti engellemesi ve tüketiciyi zorlaması açısından yanlıştır. Davacının özel bir nedeni işaret etmese de işletim sisteminde kusur bulması ya da beğenmemesi de doğaldır. Bu durumun yürürlükteki yasalar açısından ne ifade ettiği ise uzmanlık alanım dışındadır. Dr. Onur Tolga ŞEHİTOĞLU Öğretim Görevlisi ODTÜ Bilgisayar Müh. |
Bilirkişi Heyet Raporu
ANKARA LTÜKETİCİ MAHKEMESİ HAKİMLİĞİNE DOSYA NO :2008/520 DAVACI :NİHAD KARSLI DAVALI :TEKNOSA İÇ VE DIŞ TİC AŞ VEKİLİ :AV. BANU NAİLE COŞAR DOĞAN İHBAR OLUNAN :CASPER BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ AŞ DAVA :BİLGİSYARA ÖDENEN PROMRAM İÇİN ÖDENEN BEDELİN İSTİRDATI VERILEN GÖREV Sayın mahkemenin 15.07.2009 tarihli ara kararı gereğince dosya tarafıma tevdii edilmekle, dosya sunulan belge ve deliller incelenerek 4077 sayılı yasa kapsamında aşağıdaki rapor hazırlanmış DAVA: Davacı 24.11.2008 tarihli dava dilekçesinde özetle davalı firmadan 21.08.2008 tarihinde Casper marka Notebook bilgisayar ile birlikte verilen Windows Vista Premium işletim sistemini beğenmediğini belirterek ürünün ambalajını hiç açmadan iade etmek için 04.09.2008 tarihinde dilekçe ile şubeye (aldığı firmaya) müracaat ettiğini, şube müdürü dilekçeyi ve ürünü teslim almadığı nedenle aynı gün dilekçeyi PTT marifetiyle iadeli-taahhütlü olarak gönderdiğini. Davalı taraf 15.09.2008 gönlü yanıt dilekçesi ile ürünün iadesi için 15 günlük iade ve değişim süresi (geçtiği) sonrasında olduğu gerekçesi ile olumsuz yanıt verdiğini, 21.08.2008 tarihli fatura karşılığı satın aldığı ürünün depodan getirdildiği için iki gün sonra teslim aldığını ve 12 gün sonra iade için müracaat ettiğini, Satın aldığı Notebook ile verilen Windows Vista Premiurn işletim sistemini kesinlikle geri alamayacaklarını belirttikleri nedenle bu davayı açtığını. Bu güne kadar bedeli iade edilmeyen ürünün değerinin tespit edilerek tarafına iadesini ve yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. CEVAP: Davalı vekili cevap layihasında ve yazılı beyanlarında özetle : davacı, dava konusu ürünü beğenmediği için iade talebinde bulunduğunu, dava konusu üründe bir üretim hatası ya da üretim ayıbı bulunmadığı gibi 4077 sy nın 4. Maddesindeki koşullar oluşmadığı nedenle ürünün ayıp gibi nitelendirilmesinin mümkün olmadığını, Dava konusu bilgisayarın Üretici firma tarafından .Vısta Windows programına uygun olarak üretilmekte ve bu yazılım programı da bilgisayara yüklenmiş olarak satıcı firmalara dağıtım yapıldığını ve dava konusu ürün yazılım yüklü bir şekilde davacıya satılıp teslim edildiğini. Belirtilen işletim sistemi bilgisayarın donanımından ayrı , bilgisayara yüklenen yazılı programı olmakla ve bilgisayara başka bir işletim sisteminin kurulması teknik olarak mümkün olmakla birlikte üretici firmalar tarafından tüketicilere işletim sistemini değişikleri tavsiye edilmemekte , ya da bu tür bir değişikliğe gitmek istedikleri takdirde ürünün garanti kapsamı dışına çıkacağı, bu duruma sebebiyet verilmemesi için satın alınan bilgisayarların yapısal özelliğinin bu tür bir değişikliğe uygun olup-olmadığının teknik olarak araştırılması gerektiği, Davacının dava konusu ürünü Windows Vista işletim sistemine sahip olduğunu bilerek satın aldığını, Davacı istediği işletim sistemine sahip farklı bir bilgisayar alma imkanına sahipken kendi tercihi ile ve ürünün özelliklerini bilerek dava konusu ürünü satın aldıktan sonra bu davanın açılması MK 2 kapsamındaki iyi niyet kurulanı aykırı olduğu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. ihbar edilen davalı Casper Bilgisayar Sistemleri AŞ Davalı 11.02.2009 havale tarihli dilekce ile davanın Casper Bilgisayar Sistemleri AŞ ye ihbar edilmesini istemiş ihbar dilekçesi 25.02.2009 tarihinde Casper Bilgisayar Sistemleri AŞ ye tebliğ edilmesine rağmen duruşmalarda hazır olmadığı gibi yazılı beyanda da bulunmamıştır. Davacı 21.04.2009 havale tarihli dilekçesinde satın aldığı bilgisayarla ilgili bir şikayeti olmadığını satın aldığı ürünle birlikte verilen işletim sitemini ( Windows Vista Premium ) davalı firmaya iadesini ve bu sistem için kendisinden alınan bedelin tarafına geri ödenmesi için bu davayı açtığını belirtmiş olmakla davaya açıklık ve netlik getirmiştir. DOSYAYA SUNULAN DELİLLER ÜZERİNDE İNCELEME : Dosyada daha önce görev alan bilirkişi sayın Onur Tolga Şehitoğlu 19.06.2009 havale tarihli raporunda “...........bir işletim sistemi aynı bilgisayarın farklı amaçlarla daha kolaykullanılmasını, üzerinde farklı uygulamaların çalışmasını, kullanıcı camiası ile daha kolay yardım alınabilmesini sağlayabilmektedir Bir üreticinin zorunlu olarak satın aldığı bir işletim sisteminden aradığı işlevselliği bulmaması ve bunu aldıktan sonra fark etmesi beklenebilecek bir durumdur, , Yukarda belirtildiği gibi davacının aldığı bilgisayarla birlikte zorunlu olarak verilen iş/elim sisteminde kusur bulmuş olması ya da beğenmemesi muhtemel bir durumdur. Özetle : ürünün zorunlu tek bir işletim sistemi ile satılması- rekabeti engellemesi ve tüketiciyi zorlaması açısından yanlıştır. Davacının özel bir nedeni işaret etmese de iş/elim sisteminde kusur bulması ya da beğenmemesi de doğaldır. Bu durumun yürürlükte ki yasalar açısından ne ifade ettiği ise uzmanlık alanım dışındadır. " demektedir. Davacı 14.07.2009 havale tarihli davalı vekili ise 08.07.2009 havale tarihli rapora itiraz dilekçesinde : "Raporun hüküm kurmaya yeterli olmadığı gibi yargı denetimine de elverişli olmadığı nedenle" itiraz etmişlerdir. Davacı tarafından dosyaya sunulan _Zi.08.2008 tarihli 13338 seri nolu fatura karşılığı dava konusu ürün için KDV dahil 1.616.91 TL ödemiştir. Bu faturaya göre davacı Vista iletişim sistemi için ayrıca bir ücret ödememiştir Ancak Vista Premium işletim sistemi dava konusu ürün içinde yer aldığı nedenle satış maliyetine etki eden bir faktör olduğunda kuşku yoktur. Çünkü üretici firmanın Notebook'a yüklediği Vista Premium işletim sistemine bir bedel ödemiştir Ancak diz üstü bilgisayarı üreten firmanın yıllık üretim kapasitesi bilinmediği gibi satışa sunulan bilgisayarlara yüklenen Vista Premium isletim sistemi için ilgili firmaya kaç lira ödediği bilinmediği nedenle dava konusu ürüne isabet eden bedel tespit edilememiştir. Davacının dava konusu Notebook'u alırken ödediği bedelin kaç lirasının Vista Premium işletim sistemine tekabül ettiğini tespit etmek dosya kapsamına göre mümkün değildir. Davacının 21.04.2009 havale tarihli dilekçesi ekinde sunduğu internet sitesinden alınan belgeye göre bedelin 739 EURO olduğu belirtilmiş ise de; Bu liste ve fiyat olayımıza emsal teşkil etmez, zira tüketicinin Wista programı yüklü olarak satın aldığı ürüne 1.616 ,91 TL değerindedir. (ödenmiştir) Davacı dava konusu ürünü fatura tarihinden iki gün sonra 24.08.2008 tarihinde teslim aldığını beyan etmiş ise de ; bu husus davalı tarafından kabul görmediği gibi davacının da bu konuda dosyaya sunduğu herhangi bir belgesi yoktur . Piyasada yapılan araştırmalara göre bilgisayarlarda kullanılmak üzere Vista Premium Windows 2000, Windows XP gibi işletim programlarının satıldığı ve bilgisayarlarda kullanıldığı araştırma sonucu tespit edilmiştir. Bu programları isteyen halen bilgisayarında kullanmaktadır. Kaldıki Vista Premium işletim sistemi yüklü olan bir bilgisayara başka bir yazılım programı yüklemekte mümkündür. Davacı, davalı satıcının yüklediği programı satın aldığı ürünle birlikte almak zorunda değil. Tüketici satışa sunulan bilgisayarın yanında istemediği bir hizmeti (programı) almaya zorlanamaz. Örneğin palto alan bir tüketiciye paltonun yanında bir çift eldiven almak zorundasın denemez. Davacı bilgisayarına yüklenmiş şekilde kendisine sunulan Windows Vista Premium işletim sistemi bedelinin belirlenerek ödediği ürün bedelinden düşülmesini ve kendisine ödenmesini talep ettiği nedenle Piyasada yapılan araştırma neticesinde Windows Vista Premium işletim sisteminin perakende olarak 110 ila 150 USD, arasında satışa sunulduğu Davacı satın aldığı ürün için ödediği bedelden Windows Vista Premium işletim bedelinin düşümünü talep etmiş olmakla takdiren 140.00TL tekabül ettiği sonuç ve kanaatine varılmıştır. SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle;
dair kanaat bildirir taraf sayısından bir fazla rapor mahkemenin takdirine arzolunur.05.10.2009 BİLİRKİŞİ HEYETİ Hesap-Hukukçu Bilirkişi Av. Naci ÖZDAMAR Elektirik- Elektronik Müh Nihat SÜMER |
Gerekçeli Karar
T.C. ANKARA 1.TÜKETICI MAHKEMESİ GEREKÇELI KARAR ESAS NO :2008/520 Esas KARAR \ NO : 2009/622 HAKIM :TAHİR GÜZELTEPE 23676 KATİP : UĞUR KIRAÇ- 126057 DAVACI : NİHAD KARSLI - Mithatpasa Cad. Kat:7, No: 44/19 Kızılay ANKARA DAVALI : TEKNOSA İÇ VE DIŞ TICARET A.Ş VEKİLİ : AV.İLKER CENGIZ- İnönü Cd No 1R/2 Taksim/ISTANBUL İHBAR OLUNAN/(LAR) :CASPER BILGISAYAR SİSTEMLERi A.$ -Casper Plaza Çakmak Mah Balkan Çad No:49 Tepeüstü Ümraniye/ ISTANBUL DAVA : Tespit DAVA TARİHİ : 24/11/2008 KARAR TARİHİ : 14/12/2009 Davacı tarafından, davalı aleyhine açılan dava, mahkememizin yukarıdaki esas sırasına kaydı yapılarak yapılan evrak incelemesi sonucunda; DAVA: Davacı dava dilekçesinde özetle; davalı firmadan 21/08/2008 tarihinde Casper marka Notebook bilgisayar ile birlikte verilen Windows Vista Premium isletim sistemini beğenmediğini belirterek ürünün ambalajını hiç açmadan iade etmek için 04/09/2008 tarihinde dilekçe ile aldığı firmaya müracaat ettiğini, firma müdürü dilekçeyi ve ürünü teslim almadığı nedenle aynı gün dilekçeyi PTT marifetiyle iadeli taahhütlü olarak gönderdiğini, davalı tarafın 15/09/2008 günü yanıt dilekçesi ile ürünün iadesi için 15 günlük iade ve değişim süresi sonrasında olduğu gerekçesi ile olumsuz yanıt verdiğini 21/08/2008 tarihli fatura karşılığı satın aldığı ürünün depodan getirildiği için iki gün sonra teslim aldığını ve 12 gün sonra iade için müracaat ettiğini, satın aldığı Notebook ile verilen Windows Vista Premium isletim sistemini kesinlikle geri alamayacaklarını belirttikleri nedenle bu davayı açtıklarını, bugüne kadar bedeli iade edilmeyen ürünün değerinin tespit edilerek tarafına iadesini ve yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir. CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının dava konusu üründe üretim hatasının ve bir ayıbın bulunmadığını, dava konusu ürünün yazılım yüklü bir şekilde davacıya satılıp teslim edildiğini, davacının ürünü Windows Vista isletim sistemine sahip olduğunu bilerek satın aldığını, bu davanın açılmasının MK 2 kapsamında iyi niyet kuralına aykırı olduğu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İhbar Edilen Casper Bilgisayar Sistemlen A.Ş. adına çıkarılan tebligat usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen duruşmalara katılmamış herhangi bir yazılı beyanda bulunmamıştır. DELİLLER: Fatura, bilirkişi raporu, dava ve cevap dilekçeleri, ihbar dilekçesi, duruşma zabıtları. GEREKÇE: Dava, ürün iadesi ile ödenen bedelin tahsili istemine ilişkindir. Dosyada iki adet bilirkişi raporu alınmıştır, 19/06/2009 tarihli raporda bilirkişi “ ....Bilgisayar satın alan bir kişinin o bilgisayara kendi koşulları ve tercihlerine göre bir işletim sistemini kurabilme özgürlüğü olmalıdır. Davacının doğal olarak satın aldığı bilgisayara başka bir iletişim sistemi kurmak hakkı vardır, davaya konu olan dizustü bilgisayar yurt dışında üretilip farklı üretici isimleri ile dünya piyasalarına verilen bir bilgisayardır, aynı ürün dünya piyasalarında farklı isletim sistemi alternatifleri ile satışa çıkarken ülkemizde tek bir alternatifle ve ticari bir işletim sisteminin fiyatı toplam fiyata yansıtılarak satılmaktadır. Yurt dışında alternatif olarak verilen işletim sistemleri açık kaynak kodlu ve özgür yazılım ürünleri olduğu için kurulum emeği dışında tüketiciye yansıtılan bir masrafı da yoktur ve ticari benzerlerine göre birçok avantajı olduğu halde daha ucuza satılabilmektedir. Ülkemizde ise aynı ürünler sadece bir firmanın ticari işletim sistemleri ile piyasaya sürülmekte, bu yazılım ürünü zorla tüketiciye satılmaktadır....Davaya konu ürünün üreticinin tüketicilere işletim sistemsiz ya da farklı iletişim sistemleri ile bir seçenek sunmaması tüketicilerin mağduriyetine neden olmakta ve yazılım sektöründeki ciddi bir sorun olan tekelleşmeyi desteklemektedir. İşletim sistemsiz ürün satmanın üreticiye maliyeti yoktur ve tüketicinin bu seçeneği beklemesi doğaldır. Bir tüketicinin zorunlu olarak satın aldığı bir işletim sisteminden aradığı işlevselliği bulamaması ve bunu aldıktan sonra farketmesi beklenebilecek bir durumdur. Davacının aldığı bilgisayarla beraber zorunlu olarak verilen işletim sisteminde kusur bulmuş olması ya da beğenmemesi mutemel bir durumdur. Özetle ürünün zorunlu tek bir işletim sistemi ile satılması rekabeti engellemesi ve tüketiciyi zorlaması açısından yanlıştır"görüşü bildirilmiştir. Daha sonra alınan heyet raporunda ise bilirkişiler; Vista Prenium işletim sistemi dava konusu ürün içinde yer aldığı nedenle satış maliyetine etki eden bir faktör olduğundan kuşku yoktur. Çünkü üretici firmanın notebooka yüklediği Vista Prenium işletim sistemine bir bedel ödenmiştir. Piyasada yapılan araştırmalar neticesinde Windows Vista Prenium Işlerin, Sisteminin perakende olarak 110 ile 150 USD arası satışa sunulduğu, davacının satın aldığı dizüstü bilgisayara ödediği 140,00 TL'ye tekabül ettiğini bildirmişlerdir. Davacı tarafından satın alınan dizüstü bilgisayarda herhangi bir üretim ya da imalat hatası bulunmadığı yönünde bir itilaf bulunmamaktadır. Somut olaydaki itilaf bilgisayardaki Windows Vista Premium işletim Sistemine ilişkindir. Tüketici Sorunlarının çözümüne yönelik olmak üzere hukuksal korunma bağlamında, tüketiciler çıkartılan düzenlemeler ile (Avrupa Birliği Yönergeleri Uluslararası ya da yasa-tüzük-yönetmelik ve tebligat gibi Ulusal nitelikteki kurallar) yasal korunma altına alınmaya çalışılmaktadır. Gerçekleştirilen hukuksal düzenlemelerde evrensel kabul görmüş olan temel tüketici hakları önemli birer hareket noktası olmaktadır. Bu temel tüketici hakları ise sırayla şunlardır:
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere: 1 -Windovs Vista Premium işletim Sisteminin dava tarihi itibarıyla 140.00 TL değerinde bulunduğunun tespitine, 2- 140,00 TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 3- Alınması gereken 15,60-TL karar ve ilam harcının, davalı taraftan alınarak hazineye irad kaydına, 4-Davacı tarafça yapılan toplam 428,60-TL yargılama masrafının, davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine dair, davacı ile davalı Teknosa vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren yasal 15 günlük süre içerisinde Yargıtay yolu açık olmak üzere karar verildi. 14/12/2009 Katip 126057 Hakim 23676 |
Temyiz Yoluna Başvurulmaması Kararı
T.C. ADALET BAKANLIĞI Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Sayı : b.03.0.HİG.0.00.00.03-153 01-119-2010/3567/23389 26/08/2010 Konu: Kanun yararına temyiz ANKARA CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA İlgi: 19/03/2010 Tarih ve 2010-3/8030 KYB Sayılı Yazınız. Ankara I. Tüketici Mahkemesinin 14/122009 Tarih ve Esas : 2008/520, Karar 2009/622 sayılı hükmünün kanun yararına temyizinin davalı vekili Avukat İlker Cengiz tarafından verilen08/03/2010 tarihli dilekçe ile istenmesi nedeniyle ilgi yazınız ekinde alınan dosya incelendi. Davacı tarafından Teknosa İç ve Dış Tic AŞ aleyhineaçılan , daha sonra Casper Bilgisayar sistemleri A.Ş.'ye ihbar edilen davada, davacının davalı Firmadan satın aldığı Casper marka Notebook bilgisayar ile birlikte verilen Windows Vista İşletim Sisteminin PTT marifetiyle iadeli taahhütlü olarak iade ettiğinden sistemin bedelinin tespit edilerek tarafına ödenmesini istediği, mahkemece davanın kabulüne karar verildiği, hükmün kesin olduğu anlaşılmıştır. Bilindiği gibi , Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 427/6. maddesine göre ancak kesin olarak verilen hükümlerle, niteliği bakımından yürürlükteki hukuka aykırı bir sonucu ifade eden ve Yargıtayca incelenmeksizin kesinleşmiş bulunan hükümler hakkında kanun yararına temyiz yoluna başvurulabilir. Kanun yararına temyizin amacı, Yargıtay incelemesinden geçmemiş olan kararların hukuka aykırılığının saptanması halinde , kararın yanlış olduğunun ,yasanın kesin hükümde belirtildiği biçimde uygulanamayacağının açıkça duyurularak , mahkemelerin uyarılmasına yönelik bulunmakta, hükmün hukuki sonuçlarını değiştirmemekte,tarafların lehine veya aleyhinehiçbir sonuç doğurmamaktadır. Diğer taraftan bir karar için geçerli olan temyiz sebeplerinin tamamı her zaman kanun yararına temyiz sebebi olarak kabul edilmemektedir. Delillerin takdiri ve değerlendirmesi tamamen mahkemeye ait bulunduğundan kanun yararına temyiz yoluna başvurulmamıştır. Bilgi edinilmesini,keyfiyetin ilgiliye tebliği ile dosyanın Mahkemesine tevdiini rica ederim. İbrahim OKUR Hakim Bakan a. Müsteşar Yardımcısı |
Buca Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Kararı (Coşkun AKTAŞ örneği)
Dilekçe
BUCA KAYMAKAMLIĞI Tüketici sorunları Hakem Heyeti Başkanlığı TÜKETİCİ ŞİKAYET FORMU TÜKETECİ : Adı Soyadı : Coşkun AKTAŞ Adresi : ................................................ İzmir Telefon No : Mal veya Hizmet Adı : Windows 7 Home Premium Türkçe işletim sistemi Bedeli : 226 TL ŞİKAYETÇİ OLUNANIN : Ünvanı : Vatan Bilgisayar Sanayi ve Ticaret A.Ş. Adresi : ........................................................... İzmir Telefonu : Faks : UYUŞMAZLIK KONUSU : 17.01.2010 Tarihinde Vatan Bilgisayar A.Ş.'den Lenova marka 59-028166 kodlu dizüstü bilgisyarı beş teksitle satın aldım. Bu bilgisayarla birlikte Windows İşletim sistemini şahsıma zorla sattılar. Kendilerinden İşletim sistemini geri almalarını ve 226 TL tutarındaki işletim sistemi bedelini geri iade etmelerini rica ettim. Müşteri hizmetleri bölümünde çalışam memur arkadaş ve yöneticisi bunun mümkün olmadığını belirtti. Kendilerine aynı konuyla ilgili Ankara 1. Tüketici Mahkemesinde 2008 yılında Av. Nihat Karslı tarafından açılan ve 14 Aralık 2009 saat 10:25'te sonuçlanan mahkeme kararı olduğunu ve buna dayanarak iade istediğimi belirttim. Bunu da dikkate almayıp paramı iade etmediler. 18.01.2010 ve 19.01.2010 tarihinde Vatan Bilgisayar A.Ş.'nin internet sayfasından iade için iki mesaj gönderdim. Bu mesajlara yanıt vermedikleri için 20.01.2010 tarihinde işletim sistemini ide almaları için dilekçemi iadeli taahhütlü olarak gönderdim. Yukarıda adı geçen davada olduğu gibi işletim sistemleri bilgisayarların ayrılmaz bir parçası değildir. Bilgisayarlar işletim sistemi olmadanda satılabilir. Tüketici işletim sistemini seçme hakkını kullanarak istediği bir işletim sistemini bilgisayarına kurabilir. Dünyada yüzlerce işletim sistemi mevcuttur. Tüketici kendi ihtiyaçları ve zevklerine göre dilediği işletim sistemini kullanır. Bu işletim sistemleri Windows gibi ücretli olabileceği gibi; ücretsiz de olabilir. Ben ücretsiz olan işletim sistemi kullanmak istememe rağmen Vatan Bilgisayar A.Ş. Bana zorla Windows işletim sistemini satarak elimdeki parayı almaktadır. Bu uygulama aynı zamanda diğer işletim sistemlerine karşı haksız rekabet ortamı yaratmaktadır. Vatan Bilgisayar A.Ş. Windows'un piyasada tekel olmasına yapmış olduğu bu uygulama ile yardım etmektedir. Bir süre sonra piyasada sadece Windows kalacak ve Tüketicinin seçme özgürlüğü ortadan kalkacaktır. TALEP : Mağduriyetimin giderilmesi ve tutarın yasal faiziyle iadesi. Coşkun AKTAŞ 21.01.2010 |
Karar
T.C. İZMİR/BUCA Tüketici sorunları Hakem Heyeti Başkanlığı KARAR NO: 2010/06- KARAR TARİHİ: 15/03/2010 Buca Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Kararıdır. Başkan Şenol BOZACIOĞLU Buca Kaymakamı ÜYE Hülya YOLCU Tükoder Tems. ÜYE Av. Hüseyin ÇETIN Baro Tems. ÜYE Ali ŞAHİN Tic. Odası Tems ÜYE Hakan TÜTÜNCÜ Buca Bel. Tems Raportör Ali YURDUBIRAKAN ŞİKAYET EDEN: Coşkun AKTAŞ, .İZMİR ŞİKAYET EDILEN: VATAN BİLGİSAYAR SAN VE Tic AŞ Ankara Cad 282/1 Sokak No:6 Bomova/IZMIR ŞİKAYET KONUSU: Bilgisayar ŞİKAYET TARİHİ: 21.01.2010 OLAYIN ÖZETİ: Adı geçen ilgili firmadan satın aldığı Bilgisayarına zorla Windows işletim sistemini sattıkları dolayından ödemiş olduğu 226.00.TL nin iadesi talebinde bulunmaktadır ŞIKAYET EDİLENİN SAVUNMASININ ÖZETİ:Yakınılan firmadan savunma istenmiş olup Firma savunmasında, konunun yetkili servisine sorulması ya da yetkili servis evrakı ile raporun ibraz edilmesi gerektiği bildirilmiştir. İNCELEME VE GEREKÇE: Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde, .Bilgisayar satımı yapılırken Windows işletim sisteminin tüketiciye zorla 226.00.TL satıldığı İşletim sisteminin bilgisayarın ayrılmaz parçası olmadığı anlaşıldığından ..... HÜKÜM: 4822 Sayılı Kanunu ',ile Değişik 4077 Sayılı Tüketicinin, Korunması Hakkındaki kanuna göre Tüketici talebinin KABULÜNE, Windows işletim sistemi ücreti Olan 226,00 TL nin Tüketiciye iadesine oybirliği ile karar verildi. Başkan Şenol BOZACIOĞLU Buca Kaymakamı ÜYE Hülya YOLCU Tükoder Tems. ÜYE Av. Hüseyin ÇETIN Baro Tems. ÜYE Ali ŞAHİN Tic. Odası Tems ÜYE Hakan TÜTÜNCÜ Buca Bel. Tems |
Sonuç
Tüketici mahkemeleri ya da Tüketici Sorunları Hakem Heyetlerinden alacağınız bir “İşletim sistemi iadesi” kararının sadece işletim sistemi ücretini almak olmadığını yetkili mercilerden çıkacak tüketici lehine her kararın İşletim sistemi pazarında tekellerin yıkılmasına ve özgür yazılımın gelişmesine önemli bir katkı olacağını unutmayın.
0 yorum:
Yorum Gönder