Son aylarda dosya paylaşma siteleri yoğun bir baskıya maruz kaldı, bazıları açılan davalar sonucunda kapanmak zorunda kaldı. Eskiden gigapedia.org olarak bilinen library.nu sitesi de bu baskılara kurban gitti. library.nu özellikle akademik kitapların paylaşımı için kullanılıyordu. Ders kitapları, kenarda kalmış incelemeler, baskısı tükenmiş, veya yeni çıkmış kitaplar. Matematik, fiziki bilimler, tarih, beşeri bilimler, bilişim,.. aklınıza ne gelirse her konudaki yüzbinlerce kitabın pdf veya djvu dosyasına library.nu‘dan ulaşmak mümkündü.
Aslında epeyce önlem almışlardı: Dosyalar megaupload veya ifile.it gibi sunucularda saklanıyor, library.nu buralara link sağlıyordu. Sitede dosya bulunmadığı için herhangi bir yayın hakkı ihlali yoktu. Site ilk bakışta bir “kitap incelemesi” sitesi görünümündeydi; linkler sadece üyelere görünüyordu. Buna rağmen akademik yayıncıların hışmından kaçamadılar.
library.nu‘nun kepenk indirişi beni çok üzdü. 2007'de varlığını öğrendiğimden beri ders hazırlığı, araştırma, veya sadece merak için oradan pek çok kitap indirdim. Ne yazık ki alabildiğim kadarını geri veremedim, çünkü başka yerde olup library.nu‘da mevcut olmayan bir kitap göremedim.
Bu kitapların bazıları çok eski, baskısı tükenmiş, ve talep olmadığından tekrar basılmıyor. Bazıları tersine çok yeni; neredeyse çıkar çıkmaz webe “düşmüş”. Bazıları aşırı pahalı; kişiler için değil kütüphanelerde referans olarak bulunsun diye yapılmış. Bazıları o kadar dar bir alana yönelik ki edinmesi çok zor, kütüphanelerin çoğunda bulunmuyorlar bile.
Şüphe yok, library.nu kitap korsanlığına yataklık eden bir siteydi, ve yürürlükteki yayın hakkı yasalarına karşı geliyordu. Buna rağmen çok kıymetli bir iş yapıyor, önemli bir boşluğu dolduruyordu. Kitapçısı az, kütüphaneleri zayıf, alım gücü düşük ülkelerde yaşayan araştırmacıların muztarip olduğu eşitsizlikleri biraz da olsa azaltmaya yardımcı oluyordu.
Yine de hayat boşluğa tahammül etmez; yakında başka bir isimle yeni bir library.nu çıkar. Belki şunlardan biri boşluğu doldurur:
library.nu ardından yazılanlardan bir demet:
Christopher M. Kelty, “The disappearing virtual library”
Alan Toner, Library Closure of Type .nu
Sayamindu Dasgupta, “The shutdown of library.nu”
Kaynak: mkoz